کاشت درخت زیتون

 همه چیز درباره درخت زیتون

درخت زیتون در گذشته به عنوان نماد به کار برده میشده نه تنها نشانی از آرامش بلکه نمایان‌گر ثروت و وفور کشور بود. درخت زیتون از پیشینه ای دور و دراز در جهان بهره‌مند هست. در این مقاله قصد داریم هر آنچه که باید درباره درخت زیتون بدانید را گردآوری کرده ایم.

درخت زیتون:

زیتون که نام علمی آن اولئا اوروپا می‌باشد از خانواده اولئاسه هست. زیتون حاوی تقریباً ۲۰ گونه درختان کوچک از خانواده زیتونیان بوده هست. از نظر آشکار درختان زیتون اختلاف زیادی با یکدیگر دارند و از درختچه تا درخت بلندترین بین آنها مشاهده می‌شود. زیتون تقریبا از سه هزار سال قبل از میلاد مسیح مورد استفاده قرار می‌ گرفته هست. درخت زیتون در نواحی گرم و نیمه گرم رشد می کنند و اصل درخت زیتون را سوریه و جنوب ترکیه می‌دانند و از این نقاط به سایر نواحی برده شده هست.

مشخصه‌ها ظاهری درخت زیتون:

شکل تنه درخت زیتون خیلی نامنظم هست یعنی تنه درخت صاف و عمودی رشد نمی‌کند و اغلب برجستگیها و غده‌هایی روی تنه و شاخه‌های آن مشاهده می‌شود. درخت زیتون چوب سخت، با مقاومت به رنگ زرد توام با خطوطی به رنگ قهوه ای دارد و چون جلا پذیر هست از آن در تهیه اشیا چوبی زیبا استفاده به عمل می آید.

برگ درخت زیتون باریک و سبز تیره و قطور بوده و روی برگ درخت زیتون صاف هست ولی بخت زیرین برگ کرک هایی وجود دارد که ايفاي نقش کرکها در برگ ها پیشگیری از تبخیر آب در موعد گرما و خشکی هوا می‌باشد. گل زیتون دارای چهار گلبرگ و دو پرچم هست و گل آذین آن خوشه‌ای هست. عدد گل در هر خوشه و بنابراین در پایان درخت خیلی زیاد هست

آب و هوای مناسب برای درخت زیتون:

زیتون در مناطقی بهترین عملکرد در کیفیت را خواهد داشت که دارای زمستانهای معتدل و تابستانهایی گرم و خشک و طولانی باشند. زیتون درختی نیمه گرمیسری و بنابراین به یخ بندانهای شدید احساساتی هست اما این آلرژی در دوران های مختلف رشد گیاه تفاوت می‌کند.

درخت زیتون در دمای 10 تا 12 درجه سانتی گراد بیدار شده و در 15 درجه سانتی گراد اندام های رویشی گیاه بخوبی رشد می کند اما شکوفه های گیاه در دماهای 68 تا 20 درجه آشکار می شود و بهترین دمای گرده افشانی و تلفیح 20 تا 32 درجه خواهد بود بهترین دمای میانه سالیانه برای رشد مناسب زیتون 16 تا 20 درجه می باشد.

بادهای ملایم یا نسیم برای زیتون مفید هست زیرا در زیتون گرده افشانی باد انجام می شود علاوه بر این جریانهای ملایم باد خطر یخبندانهای زمستانه و خطر سوزش تابستانه را کاهش خواهد داد. درخت زیتون به نم زیاد محیط آلرژی دارد.

خاک مناسب برای درخت زیتون:

زیتون‌ها در خاک‌هایی قابل کشت اند که pH آن‌ها بین ۲/۸-۵/۶ می‌باشد. زیتون نسبت به خاک‌هایی با زهکشی بینهایت بی‌قدرت احساساتی هست و این آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که در خاک حالت آبگرفتگی وجود داشته باشد؛ بنابراین در خاک‌های سنگین سیستم زهکشی آب یک نیاز اولیه برای کاشت زیتون می‌باشد. در اراضی عمیق و حاصلخیز رشد رویشی زیاد شده و تولید محصول کاهش می‌یابد. کاشت زیتون در خاک‌های سنگلاخی کم اعماق منجر به تولید محصول کمی می‌شود.

آبیاری درخت زیتون:

زیتون را گیاهی كم توقع و مقاوم به خشكی می شناسند اما محصول مطمئن و اقتصادی در صورتی حاصل می شود كه برای هر هكتار زیتون بطور خالص حدود 4000 متر مكعب آب تأمین شود این میزان در مناطقی كه میزان تبخیر و عرق‌کردن زیاد هست به 5500 تا 6000 متر مكعب می رسد. كاشت دیم زیتون نیز در مناطقی كه بین 400 تا 600 میلی متر بارندگی سالیانه با پراكنش مناسب داشته باشد عملی خواهد بود.

آفات درخت زیتون:

از جمله آفات مهم زیتون كه در ایران شناسایی شده هست میتوان شپشک سیاه زیتون، پروانه برگخوار (جوانه خوار) زیتون، پروانه چوبخوار زیتون، كنه گالی زیتون و مگس میوه زیتون اشاره کرد. از بیماریهای مهم زیتون میتوان پژمردگی ورتیسیلیومی زیتون، بیماری لكه طاووسی زیتون و بیماریهای پوسیدگی قلمه های ریشه دار و نهال جوان زیتون نام برد.

کوددهی درخت زیتون:

کودهای ازته تاثیر زیادی بر درشتی میوه و مقدار محصول زیتون دارند، بهمین دلیل بایستی سالیانه مقداری کود دامی و شیمیایی ازته به درخت داد.

برداشت محصول درخت زیتون:

طرز برداشت محصول زیتون براساس اینکه میوه جمع آوری شده برای تهیه کنسرو یا برای تهیه روغن باشد اختلاف می کند.زیتون کنسروی باید قطعاً دانه دانه از درخت چیده شود، اما در زیتون روغنی این روش برداشت مقرون به صرفه نبوده و با دست کشیدن روی شاخه و یا ضربه زدن به شاخه ها با یک چوب بلند میوه ها را از درخت سوا می کنند.این طرز برداشت نیز هر چند کم‌قیمت پایان می شود ولی به علت شکسته شاخه های جوان به محصول سال بعد از نظر کمی ضربه می زند.

کاشت نهال زیتون:

کاشت نهال زیتون از آبان تا فروردین ماه در استان امکان پذیر می باشد در مناطقی که زمستان معتدل دارند بهتر هست زودتر اقدام به درخت کاری شود و در نقاط سردتر بایستی پس از رفع شدن سرما اقدام به کاشت نمود.

کاشت هسته زیتون در منزل:

کاشت درخت زیتون از راه کاشت هسته آن انجام می شود، اگر برای کاشت آن در منزل اقدام می کنید باید لااقل یک بالکن و یا یک فضای پر نور و خورشید گیر داشته باشید، و علاوه بر این باید به شرایط آب و هوای منطقه ای که در آن زندگی می کنید هم توجه کنید سپس با توجه به آن اقدام به کاشت و پرورش زیتون نمایید.

نکته ای که بینهایت مهم هست و باید به آن توجه کنید این هست قطعا هسته ای که قصد کاشت آن را دارید باید کاملا رسیده و سالم باشد و همین طور باید در همان دوران از درخت کنده شود زیرا باید هسته زیتون پرکار باشد تا بتواند جوانه بزند و رشد کند.

قطعا باید کامل پایان گوشت زیتون را از هسته سوا کنید. بعد هسته زیتون که یک سر آن تیز هست و سر دیگر آن گرد هست، شما باید در این مرحله سر گرد هسته را با استفاده از یک چاقوی تیز برش دهید طوری که یک شکاف کوچک ایجاد شود، این کار باید بر روی پایان هسته ها انجام شود، بعد از اتمام کار باید دوباره پایان هسته ها را به مدت ۲۴ ساعت در آب بخیسانید.

بعد داخل گلدان خاک کمپوست و یک بخش ماسه درشت بریزید خاک را کمی با آب پاش مرطوب کنید و بعد هسته را تا 3 – 5 سانت داخل خاک فرو کنید. بعد روی آن را کیسه پلاستیکی بکشید و گلدان را به جایی با دمای مناسب که در بالا اشاره شد ببرید. جوانه زنی هسته زیتون تقریبا حدود ۱ ماه طول خواهد کشید.

دائم به گلدان سرکشی کنید اگر نیم سانت از خاک خشک شده بود میتوانید مجددا آبیاری کنید. وقتی که متوجه جوانه زدن زیتون شدید پلاستیک را از روی گلدان بردارید و تمرکزفکر داشته باشید جایی که گلدان نگهداری میشود باید گرم باشد.

زمانی که جوانه به اندازه ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر شد می توانید در فصل بهار آن را در باغچه منزل خود بکارید، هنگام بیرون بردن گیاه توجه داشته باشید نهال زیتون به سرما کاملا احساساتی هست و نمی تواند در مقابل سرما مقاومت کند از این رو باید شرایط آب و هوایی خود را بسنجید.

روش افزایش درخت زیتون:

خوابانیدن شاخه، پیوند زدن و قلمه زدن از جمله راه‌های افزایش زیتون هستند. پیوند زدن زیتون مستلزم وجود نهال‌های بذری به عنوان پایه هستند، به این دلیل نوک هسته‌های زیتون را می‌شکنند تا آب و اکسیژن داخل بذر شود. هسته‌ها پایان خرداد ماه (در هوای آزاد) کاشته می‌شوند. بذرها در شرایط گلخانه جوانه می‌زنند و در سال بعد در فصل بهار به خزانه منتقل می‌شوند.

روش مرسوم تری که برای ازدیاد زیتون استفاده می‌شود قلمه هست. برای قلمه زدن، قلمه‌هایی با اندازه (قطر) ۲-۳ سانتیمتر و طول ۳۰-۳۵ سانتیمتر از شاخه‌های زیتون تهیه می‌کنند و در مکان اصلی به طور مستقیم می‌کارند.